Sluiproutes in reclameverbod: Nederlandse toezichthouder slaat alarm over grensoverschrijdende gokreclames

Het probleem

De Ksa wil in 2025 prioriteit blijven geven aan toezicht op reclame. De regels lijken duidelijk: ongerichte reclame voor online gokken is verboden. Dat betekent dat er geen reclame gemaakt mag worden voor legale goksites op radio, televisie, in de buitenlucht, op gedrukte media, etc. Gerichte reclame, ook wel gepersonaliseerde reclame genoemd, mag nog wel.

Dit klinkt vrij simpel, maar het probleem zit hem in de grijze gebieden. En het zijn deze grijze gebieden waar de Ksa de meeste omzeilingstechnieken tegenkomt. Het is een YouTubevideo met een vermelding naar een (illegale) goksite, een affiliate marketing website met een link, en hoe zit het met influencers die vertellen over een online casino in hun vlog?

Deze verstopte reclame is voor de Ksa lastig te vinden, maar moet volgens hen wel direct worden aangepakt. In de toezichtagenda van 2025 wordt dit besproken en beloven ze de reclame in deze juridische grijze zones verder te beperken.

Standpunt van de Nederlandse Kansspelautoriteit

In deze toezichtagenda maakt de Ksa haar standpunt duidelijk: ongerichte reclame is verboden en ‘daarom zetten we in op interventies die deze overtredingen zo snel mogelijk beëindigen.’ Op 1 juli 2025 wordt het verbod dan ook uitgebreid. Sporters, clubs en competities mogen niet meer gesponsord worden door online casino’s.

Daarnaast belooft de Ksa in het voorjaar van 2025 met aanvullende richtlijnen te komen die de huidige regels strenger moeten maken en spelers verder moeten beschermen. Wat hier exact in komt te staan, is nog niet duidelijk, maar de Ksa hint bijvoorbeeld naar de mogelijkheid om aan te geven dat iemand niet zonder toestemming benaderd wil worden door online casino’s. Dit is vergelijkbaar met de bekende Ja/Nee sticker op de - in dit geval virtuele - brievenbus.

Behalve dat noemt de Ksa in haar agenda ook de verboden reclame die wordt gemaakt door de eerder genoemde influencers en affiliates. Dit betreft vaak reclame voor illegale goksites. Deze mensen hebben vaak een enorm bereik en daar valt ook de kwetsbare bevolking onder. De Ksa belooft ook deze overtredingen aan te willen gaan pakken en in 2025 zoveel mogelijk te gaan beëindigen.

Uitbreiding van reclamebeperkingen

Hoe gaat de Ksa dat doen? Hier wordt in de toezichtagenda nog weinig over gezegd, maar er is al wel bekend dat er bijvoorbeeld beperkingen worden opgelegd op affiliate marketing. Dit is een link naar een illegale goksite in een blog. De eigenaar van het blog krijgt een betaling van de eigenaar van de link. Daar staat tegenover dat de eigenaar van de link meer bezoekers en een hogere positie in Google krijgt. Affiliate links gaan vaak naar illegale goksites en dat moet volgens de Ksa dus worden gestopt.

Ook influencers die in Nederland illegale online websites promoten zullen worden aangepakt. Dit is een lastig dilemma, want een goksite die geen Nederlandse licentie heeft, heeft dat misschien wel op Malta. Een influencer uit een ander land luistert niet naar deze grenzen en stuurt zijn of haar berichten de hele wereld over.

Eén manier om hier wat aan te doen is door middel van geo-blokkeringen. Ook al zijn hier omwegen voor te vinden, het zal betekenen dat materiaal van influencers dat een illegale goksite benoemt, geblokkeerd zal worden voor het grootste deel van de Nederlandse bevolking. De taak van de Ksa is niet simpel, maar mogelijkheden zijn er wel.

Bredere implicaties

Tot nu toe zijn de implicaties hier genoemd voornamelijk voelbaar voor de affiliate markt en influencers. Maar wat zijn de grotere implicaties op nationaal en ook Europees niveau? Het Europees parlement drong in 2023 al aan op een meer geharmoniseerd reclamebeleid tussen bijvoorbeeld Nederland en België. In België zijn de regels strenger en het reclameverbod van België botst daardoor met dat van Nederland. Ze moedigen de landen aan hun beleid gelijk te trekken en dit is een goede eerste stap.

Een andere mogelijke implicatie van deze strengere regels op reclameverbod voor goksite is dat deze nieuwe maatregelen spel bij illegale goksites juist aan gaan moedigen. In hun poging om reclame voor illegaal gokken te verbieden, wordt hier dus indirect (en ironisch genoeg) reclame voor gemaakt. Het is veel gemakkelijker om bij deze illegale goksites te spelen, en strengere regels kunnen er juist voor zorgen dat spelers de weg van de minste weerstand gaan kiezen. Belgische enquêtes suggereren dat maar liefst 16% van de uitgaven op online gokken in dat land nu al naar illegale goksites gaat. In Nederland zijn de cijfers nog niet zo hoog, maar extra regels zouden een soortgelijk gevolg kunnen hebben.

Volgende stappen

De gemiddelde Nederlandse burger zal weinig merken van eventuele nieuwe regels die in 2025 door de Ksa in werking zullen worden gebracht. De affiliate marketing markt zal echter wel naar oplossingen moeten gaan zoeken. En influencers die in Nederland illegale casino’s benoemen in hun werk, moeten rekening houden met een geo-block.

Ook al lijken de regels over gerichte en ongerichte reclame en sponsoring duidelijk, er zijn wel degelijk grijze gebieden en omzeilingstactieken. Maar ‘iedere dag dat er reclame voor illegale kansspelen zichtbaar is, is er één te veel’, aldus de Ksa. We kunnen er zeker van zijn dat zij niet opgeven tot ze met elke vorm van illegale reclame hebben afgerekend.