Wat is de economische impact van legaal online gokken?

Banen en belastinginkomen

Sinds het aannemen van de wet Kansspelen op afstand (Koa) hebben zeker 27 goksites een vergunning gekregen. Dat betekent dat 27 ondernemingen mensen konden aannemen om de goksites in de lucht te houden. Denk hierbij aan programmeurs, klantenservicemedewerkers, marketingmedewerkers, HR en accountants. En dat zijn slechts de mensen die direct bij de goksite werken.

Er zijn tal van andere mensen die dankzij deze legale Nederlandse goksites ook werk hebben. Denk aan live dealers van Evolution Gaming of Pragmatic Play. Dit zijn de medewerkers die live vanuit de studio spellen zoals blackjack en roulette leiden. Ook de belastingdienst en Kansspelautoriteit kunnen meer mensen inzetten dankzij de legalisering.

Belasting over kansspelen

Uit cijfers blijkt dat online casino´s en bookmakers in 2022 €700 miljoen aan winst uitkeerden aan spelers. Ove winst gemaakt in online casino's moet belasting betaald worden. Vanaf 1 januari 2025 is dat percentage 34,20%. Als je ervan uitgaat dat spelers in 2025 ook €700 miljoen winnen dan komt dat neer op €239.400.000. Dat is een aardige inkomstenbron voor de Nederlandse staat. Spelers hoeven dit bedrag overigens niet zelf af te staan, het wordt al verrekend met de winst.

De Nederlandse Staat en de online kansspelaanbieders zijn hierin de grote winnaar. Voor spelers kan de belasting namelijk betekenen dat het meer kost dan het oplevert. De Belastingdienst kijkt namelijk alleen naar het gewonnen bedrag, niet naar het bedrag dat ingezet is. Wie €1000 ingezet heeft om uiteindelijk €1000 te winnen denkt quitte te spelen. Toch is dat niet waar. Over de winst moet 34,20% belasting betaald worden wat neerkomt op €342. Kortom, een speler maakt €342 verlies.

Wie profiteert van de groei van de goksector?

Zowel de online kansspelaanbieders als de Nederlandse staat profiteren financieel van de groei van de goksector. In 2022 verdienden bedrijven in de goksector maar liefst 3,4 miljard euro. Ook de staat houdt een aardig bedrag over aan de groei.

De vraag is of ook spelers profiteren van de groei van de goksector. Als ik kijk naar het aanbod en de variëteit dan is dat in de laatste jaren zeker gegroeid. Voor mensen die het leuk vinden om af en toe te gokken is dat zeker een plus. Toch zit er ook een keerzijde aan. In 2022 was het bedrag dat gemiddeld door Nederlanders werd vergokt €258. Het kost de consument dus voornamelijk geld en levert slechts een handjevol mensen winst op.

De keerzijde: kosten van verslavingspreventie en behandeling

De Nederlandse staat en de gokbedrijven houden een flink bedrag over aan online gokken en spelers hebben meer keuze. Toch heeft dit alles ook een keerzijde. Al in 2022 trok Nationaal Rapporteur Verslavingen (NRV) Arnt Schellekens aan de bel. In het rapport Gokken met Gezondheid werd beschreven dat onnodig veel mensen problemen ervaren met gokken. In het rapport worden 22 adviezen gegeven om spelers beter te beschermen.

Duidelijke cijfers over de problematiek ontbreken. Voor 2021 werd nauwelijks onderzoek gedaan naar risicospelers en spelers met een gokprobleem. Bij Hervitas, een instelling voor gokverslaving, zagen ze in het eerste jaar na de legalisering een verdubbeling van het aantal hulpvragen. Een jaar later zagen ze een stijging van 15,3%.

De rol van de overheid

Het is de taak van de overheid om het gokgedrag van spelers te monitoren en indien nodig in te grijpen. Dat kan met nieuwe wetgeving of het aanscherpen van de regels voor goksites. Een voorbeeld hiervan is de ban voor het sponsoren van sportclubs en ongerichte reclame tijdens sportwedstrijden. Die ban zal op 1 juli 2025 ingaan.

Ook is het hun taak om hulp bij verslaving toegankelijk te maken en organisaties te subsidiëren die hierbij kunnen helpen. Als een verslaving tot financiële problemen en uiteindelijk schuldsanering leidt dan is een deel van deze kosten voor de overheid. Ondanks dat de overheid veel belastinggeld ontvangt vanuit de sector, kost het ze ook aardig wat.

De rol van goksites

Legale online casino's en bookmakers hebben bepaalde verplichtingen met betrekking tot preventie van gokproblemen. Zo moeten ze controleren of hun spelers in Cruks (Centraal Register Uitsluiting Kansspelen) staan. Mensen met een gokuitsluiting mogen niet spelen. Daarnaast moeten ze een preventiebeleid hebben en personeel moet de basiscursus verslavingspreventie volgen. Ook moeten ze voorlichting geven aan spelers en indien nodig een gokstop aanvragen voor spelers. Het voldoen aan deze eisen zal de gokbedrijven geld en mankracht kosten.

Regionale verschillen

De economische impact van de legalisering van gokbedrijven zal het meeste impact hebben op de regio Zuid-Holland en Noord-Holland. Hier zijn volgens cijfers van het CBS de meeste gokbedrijven gevestigd. Hier zal de gokbranche voor het meeste werkgelegenheid zorgen.

Het is niet bekend in welke regio de meeste gokkers zich bevinden. Ik weet dus niet te vertellen in welke regio men het meeste uitgeeft aan gokken, iets wat impact kan hebben op de regionale economie. Wel is bekend dat 88% van de gokkers man is en dat 75% van de gokkers tussen 25 en 55 jaar oud is.

De juiste balans vinden tussen groei en maatschappelijke verantwoordelijkheid

Dat de legalisering van online gokken geld oplevert, mag wel duidelijk zijn. Dankzij deze groei kunnen meer medewerkers worden aangenomen, positief nieuws dus voor de economie. Toch moet er ook kritisch gekeken worden naar de gevolgen van de legalisering.

Het aantal gokverslaafden is toegenomen. Dat is niet alleen vervelend voor de betrokkenen, maar er zitten ook hoge kosten aan. De overheid heeft al extra maatregelen genomen om gokken meer te reguleren en minder te promoten. Het moet nog blijken of deze inspanningen het juiste effect hebben.